پدیده دوزبانگی: عامل بازدارنده یا تقویت کننده؟

در پژوهش حاضر تاًثیر پدیده دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم با رویکردی زبانشناختی- اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. هدف بررسی این نکته بود که آیا اختلافی معنادار و چشمگیر میان دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در یادگیری زبان انگلیسی در دو زمینه گرامر و لغت وجود دارد. برای تحقق این هدف، 150 دانش آموز دختر در مقطع پیش دانشگاهی از بین دو گروه ترکی- فارسی زبان برگزیده شدند. پس ازهمگن سازی نمونه های انتخاب شده که توسط آزمون تعیین سطح مهارت زبانی (تست نلسون) انجام گرفت، به دانش آموزان دوزبانه، دو پرسشنامه در مورد میزان درجه دوزبانگی در زمینه های گرامر، لغت، خواندن، نوشتن، صحبت کردن و درک کردن شنیداری داده شد. سپس بر اساس نمرات حاصل از آزمون مهارت زبانی تعداد 90 نفر از دانش آموزان در مرحله بعدی پژوهش که شامل آزمون تشخیص نکات گرامری و تصحیح خطاهای زبانی مربوط می شد، شرکت جستند. بررسی های آماری از طریق تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) حاکی از این بود که بین دو گروه فوق الذکر در زمینه گرامر و لغت تفاوت معنا داری وجود دارد، به این معنا که دانش آموزان تک زبانه از دوزبانه ها پیشی گرفتند. این تفاوت در زمینه لغت بود. یافته های این تحقق می تواند در برنامه های آموزشی تربیت معلمان زبان انگلیسی و روش تدریس انگلیسی کاربرد داشته باشد.